Jak prawidłowo klasyfikować odpady budowlane – praktyczny przewodnik po kodach BDO

Kody BDO to numery, za pomocą których klasyfikuje się odpady. Kody te składają się z sześciu cyfr. Na ich podstawie zidentyfikować można skąd pochodzi dany odpad i jakiego jest rodzaju. Funkcjonujące baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (w skrócie Baza Danych o Odpadach, BDO) tworzy cały system informatyczny. Dzięki niemu faktem staje się elektroniczna ewidencja, sprawozdawczość, a urzędnicy mogą gromadzić wszelkie niezbędne dane związane z odpadami w Polsce.

Znajomość zasad katalogowania jest nieoceniona przede wszystkim dla firm, w tym tych z branży budowlanej. Podczas każdego remontu, budowy czy rozbiórki powstają różnego rodzaju odpady, które trzeba odpowiednio zagospodarować. Firmy budowlane zobowiązane są do utylizacji wytworzonych przez siebie śmieci, ale aby była zgodna z przepisami, niezbędna jest właściwa klasyfikacja. To właśnie między innemu temu służy system BDO, który wymaga przypisania odpadom odpowiednich kodów.

Po co wprowadzono kody odpadów?

System kodów odpadów powstał, aby w całej Unii Europejskiej obowiązywała jednolita klasyfikacja. Dzięki temu można określić zarówno źródło, jak i rodzaj odpadu – np. czy pochodzi on z rozbiórki, czy jest pozostałością po materiałach wykończeniowych itd.

Choć BDO pełni rolę swoistego rejestru, jest również traktowany jako narzędzie kontrolne. Umożliwia bowiem śledzenie drogi odpadu od momentu jego powstania aż do miejsca docelowego zagospodarowania. Organy ochrony środowiska, jeśli będą miały jakiekolwiek wątpliwości, zawsze mogą sprawdzić poprawność przypisanych kodów, a także to, czy odpady rzeczywiście trafiły do legalnego punktu odbioru. To ostatnie ma szczególne znaczenie dla walki z szarą strefą i rozwojem tak zwanych dzikich wysypisk, które stanowią poważne zagrożenie dla środowiska.

W katalogu znajdują się zarówno odpady neutralne, jak np. beton czy szkło, jak i materiały potencjalnie niebezpieczne – np. azbest, smoła czy izolacje zawierające szkodliwe substancje. Każdy kod ma sześciocyfrową strukturę:

  • pierwsza para – grupa odpadów
  • druga para – podgrupa
  • trzecia para – konkretny typ

Przykład:

17 01 01 oznacza beton i gruz betonowy z prac rozbiórkowych lub remontowych

170801 to materiały budowlane zawierające gips, zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi

150102 to zaś opakowania z tworzyw sztucznych

To proste oznaczenie decyduje o sposobie transportu, możliwości recyklingu, a nawet wysokości opłat środowiskowych. Niewłaściwie przypisany kod może skutkować poważnymi konsekwencjami. Oprócz oczywistych błędów w dokumentacji, również odmową odbioru przez przewoźnika, a w skrajnych przypadkach także karami finansowymi. Dlatego dokładne zapoznanie się z katalogiem odpadów i stosowanie właściwych oznaczeń jest szalenie ważne.

Najczęściej spotykane kody odpadów budowlanych

Odpady mineralne i gruz:

  • 17 01 01 – beton,
  • 17 01 02 – gruz ceglany,
  • 17 01 03 – ceramika i elementy wyposażenia,
  • 17 01 07 – mieszaniny betonu, cegły, ceramiki i elementów wyposażenia (inne niż niebezpieczne).

Materiały budowlane i wykończeniowe:

  • 17 02 01 – drewno,
  • 17 02 02 – szkło,
  • 17 02 03 – tworzywa sztuczne,
  • 17 02 04 – drewno, szkło i tworzywa sztuczne zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi.

Odpady zmieszane i opakowaniowe:

  • 17 09 04 – zmieszane odpady budowlane (inne niż niebezpieczne),
  • 15 01 01 – opakowania z papieru i tektury,
  • 15 01 02 – opakowania z tworzyw sztucznych,
  • 15 01 03 – opakowania drewniane.

Odpady niebezpieczne:

  • 17 06 05* – materiały izolacyjne z azbestem,
  • 17 03 03* – smoła i wyroby smołowe,
  • 17 05 03* – gleba i kamienie zawierające substancje niebezpieczne.

* Gwiazdka oznacza odpady niebezpieczne wymagające specjalnych procedur utylizacji.

Odpady budowlane w 2025

Od roku 2025 obowiązkowo segregować trzeba śmieci budowlane. Istnieje sześć frakcji takich śmieci. I tak, odpady budowlane segregowane być powinny na:

1. Drewno – drewniane elementy budowlane i wykończeniowe, ale i opakowania z drewna.

2. Metale – m.in. miedź, brąz, mosiądz, aluminium, ołów, cynk,żelazo, stal cyba, mieszaniny metali, metalowe opakowania.

3. Szkło i opakowania ze szkła.

4. Tworzywa sztuczne i opakowania z takich tworzyw.

5. Gips.

6. Odpady mineralne, w tym beton, gruz ceglany, kamienie, materiały ceramiczne.

Odpady powstałe podczas budowy, remontów czy rozbiórek muszą być więc posegregowane na co najmniej sześć podstawowych, wymienionych wyżej frakcji. Segregowane powinny być u źródła ich powstawania, jednakże prawo dopuszcza zlecenie tego obowiązku uprawnionemu przedsiębiorcy na podstawie pisemnej umowy. Osoby prywatne remontujące swoje mieszkanie czy dom nie muszą segregować odpadów remontowo-budowlanych. Obowiązek segregacji dotyczy tylko przedsiębiorstw. A co, kiedy nie będzie spełniony? Za takie niewywiązanie się z obowiązku ustawodawcy przewidzieli karę finansową.W skrajnych przypadkach może ona sięgać nawet 1 mln zł.

Jeszcze jedno ważne przypomnienie: skoro odpady budowlane, to i kontener na gruz. Nie można takich odpadów gromadzić w kubłach na śmieci komunalne. Kontener na odpady budowlane jest obowiązkiem, na szczęście nie trzeba posiadać na własność, lecz można wynająć na czas prowadzenia robót.

Jak prawidłowo przypisać kod odpadu?

Aby uniknąć błędów, warto:

  1. Określić źródło odpadu – czyli ustalić, z jakiego rodzaju działalności powstał odpad (np.podczas budowy, wyburzania itp.
  2. Zbadać charakterystykę odpady – czyli ocenić, czym jest,z jakiego surowca się składa, a więc czy to czysty beton, gruz zmieszany z tynkiem, czy np. drewno pokryte farbą lub lakierem.
  3. Sprawdzić czy nie jest niebezpieczny – w razie wątpliwości należy upewnić się, czy odpad nie wymaga specjalnego oznaczenia.

Odpowiedzialność za klasyfikację spoczywa zawsze na wytwórcy odpadu. W przypadku osób prywatnych wynajmujących kontener, robi to firma odbierająca śmieci, ponieważ prywatne osoby przeprowadzające remont zwolnione są z obowiązku segregacji odpadów remontowo-budowlanych. W przypadku przedsiębiorstw budowlanych sprawa jest bardziej rygorystyczna – muszą one prowadzić ewidencję w systemie BDO i wystawiać karty przekazania odpadu z właściwym kodem.

Jak uniknąć błędów przy wywozie i klasyfikacji?

Najlepszym rozwiązaniem jest współpraca z firmą specjalizującą się w gospodarce odpadami, taką jak nasz Gruzownik. Jako zespół fachowców doradzimy w doborze odpowiedniego kontenera, sprawdzimy właściwy kod odpadu i zajmiemy się formalnościami w systemie BDO. Korzystanie z naszych usług to pewność, że wywóz gruzu odbywa się legalnie i bezproblemowo, a Ty unikasz ryzyka pomyłek czy kar finansowych. Przy większych inwestycjach, takich jak duża budowa czy rozbiórka, kiedy to jesteś inwestorem, a także w przypadku działalności gospodarczej.gdy codziennością staje się konieczność wywozu odpadów – wtedy szczególnie pomocne jest wsparcie firmy z doświadczeniem w gospodarce odpadami.

Prawidłowe przypisanie kodu ułatwia wywóz śmieci, zapewnia zgodność z systemem BDO i przyczynia się do ochrony środowiska. Jeśli nie masz pewności, jak klasyfikować odpady, skontaktuj się z nami. Oferujemy kompleksową obsługę: od wynajmu kontenerów, przez doradztwo w zakresie kodów BDO, po pomoc w formalnościach i bezpieczną utylizację odpadów budowlanych.