Znaczenie symboli na plastikowych opakowaniach do żywności

23 lis 2023

Plastikowe opakowania są dziś używane powszechnie. Niemal w każdym sektorze produkcji na pewnym etapie wytwarzania pojawia się kwestia opakowań. Służą oczywiście do pakowania produktów, aby mogły one znaleźć się na sklepowych półkach. Ale opakowania z tworzyw sztucznych znajdują zastosowanie również przechowywaniu różnych rzeczy w domu, pomagając w ich segregacji i utrzymaniu porządku. Wykorzystywane zaś do przechowywania produktów żywnościowych pozwalają na zachowanie ich świeżości przez dłuższy czas. Nie może jednak umknąć uwadze, że ze względu na konieczność zachowania norm bezpieczeństwa żywnościowego, opakowania przeznaczone do przechowywania żywności oznakowane są specjalnymi symbolami. Symbole, cyfry i litery na plastikowych opakowaniach umieszczane są tam po to, aby jednoznacznie określić materiał, z którego wykonane jest opakowanie.

Symbol trójkąta na opakowaniu

Symbole opakowań plastikowych muszą być zawsze ulokowane w widocznym miejscu. Często, ze względów praktycznych, naniesione są na spód danego opakowania, nierzadko blisko miejsca, gdzie znajduje się data ważności produktu spożywczego. Oznaczenie cyfrowe bywa umiejscowione wewnątrz charakterystycznego symbolu trójkąta złożonego ze strzałek. Symbol ze strzałkami, czyli ten bardzo charakterystyczny trójkąt z numerem, oznacza nic innego jak kod recyklingu. Niesie ze sobą informacje czy i w jakim zakresie dane opakowania z plastiku mogą być poddane odzyskowi surowca. Istnieją tworzywa, które można wielokrotnie poddawać recyklingowi, zachowując przy tym jakość, zaś samo tworzywo charakteryzować może się określonymi cechami. Świadome decyzje podczas zakupów i uwaga poświęcana symbolom na pojemnikach plastikowych pomagają w podejmowaniu odpowiednich wyborów.

PET (1)

Numer 1 na plastikowych opakowaniach to PET, skrót od politereftalanu etylenu. Jest to najczęściej występujący rodzaj plastiku, używany głównie do produkcji butelek na napoje, wodę mineralną i inne płynne produkty spożywcze. PET sam w sobie nie jest toksyczny — jest bezpieczny w kontakcie z żywnością. Trzeba jednak ostrożnie podchodzić do kwestii temperatury, w jakiej znajdują się opakowania tego typu — pod jej wpływem PET może uwalniać niebezpieczne substancje chemiczne. Dlatego też nie jest odpowiedni do przechowywania ciepłych lub gorących produktów, a także nie powinien być wystawiany na działanie promieni słonecznych. Butelki PET zazwyczaj są przeznaczone do jednorazowego użytku, a ponowne napełnianie ich nie jest zalecane. Doskonale nadają się do recyklingu, gdzie z granulatu PET można produkować nowe wyroby.

HDPE (2)

Na plastikowych opakowaniach można również spotkać symbol HDPE z numerem 2, który oznacza polietylen wysokiej gęstości. W przeciwieństwie do PET, opakowania z HDPE nadają się do ponownego użytku, możliwy jest efektywny recykling tego tworzywa. Co ciekawe, jest ono inercyjnie chemicznie, co oznacza, że charakteryzuje się brakiem zdolności do wchodzenia w reakcje chemiczne. Ze względu więc, że jest całkowicie bezpieczne, bez przeszkód używa się go do produkcji opakowań żywnościowych i napojów, na przykład pudełek, kartonów na soki, mleko. Dzięki swojej trwałości, doskonałej hermetyzacji i odporności na promieniowanie UV, HDPE zapewnia odpowiednie warunki przechowywania wielu produktów spożywczych. 

PVC (3)

Oznaczenie PVC lub tylko jedna litera identyfikacyjna V odnosi się do polichlorku winylu, którego numer identyfikacyjny to 3. Najczęściej nazwa ta kojarzona jest z branżą budowlaną, gdzie PVC wykorzystywany bywa do produkcji rur, stolarki okiennej i izolacji okablowania. Plastik PVC jest wykorzystywany jednak także w różnych sektorach przemysłu spożywczego, między innymi do produkcji folii spożywczych oraz innych opakowań na żywność. Tworzywo PVC jest nieprzepuszczalne dla wody, lekkie i trwałe. Kiedyś było często stosowane do produkcji opakowań spożywczych. Obecnie zauważa się tendencję do ograniczania tego zastosowania, ponieważ PVC może uwalniać potencjalnie szkodliwe substancje chemiczne do żywności, zwłaszcza w przypadku działania wysokiej temperatury. 

LDPE (4)

Oznaczony numerem 4 polietylen o niskiej gęstości (Low-Density Polyethylene, LDPE) to popularny rodzaj tworzywa sztucznego, który ma wiele zastosowań w różnych dziedzinach ze względu na swoje unikalne właściwości. Jedne z nich to elastyczność i wytrzymałość, co sprawia, że jest doskonałym materiałem do produkcji folii, torebek, worków i opakowań. Jest odporny na rozciąganie i uszkodzenia mechaniczne, a także na wilgoć, co czyni go idealnym wyborem do pakowania produktów spożywczych. LDPE jest odporne na niskie temperatury i nie staje się kruche w chłodnych warunkach, przez co często jest wykorzystywane jako opakowanie produktów mrożonych. 

PP (5)

Symbolem PP z towarzyszącą mu cyfrą 5 identyfikuje się polipropylen. Charakteryzuje się pewnymi istotnymi cechami, takimi jak wyjątkowa odporność na wilgoć i jednocześnie zachowanie przepuszczalności powietrza. Pojemniki wykonane z polipropylenu są łatwe do czyszczenia. Chociaż w pewnym stopniu odporne na działanie ciepła, mogą ulegać odkształceniom w odpowiedzi na wzrost temperatury. Dlatego, w przypadku chęci podgrzewania żywności w opakowaniach z polipropylenu, zawsze warto sprawdzić, czy producent dopuścił taką możliwość. Opakowania z polipropylenu są bezpieczne do przechowywania żywności, ponieważ materiał ten jest nietoksyczny i nie wpływa negatywnie na jakość produktów. Proces zbierania zużytych odpadów plastikowych PP oraz ich recykling w celu ponownego wykorzystania jako surowca stanowi bardzo efektywny środek ochrony środowiska, a odzyskiwanie tego tworzywa jest prostym i efektywnym procesem.

PS (6)

PS, czyli polistyren, znany szerzej jako styropian, jest tworzywem, który w gastronomii wykorzystuje się jako materiał tacek, kubków, pojemników i innych opakowań do jedzenia na wynos. Polistyren wyróżnia się korzystnymi właściwościami izolacyjnymi, co przekłada się na utrzymanie odpowiedniej temperatury potraw przez dłuższy czas. Dodatkowo dobrze izoluje oleje i inne tłuste substancje, co powoduje, że jest często używany w produkcji kubków na jogurty, margarynę, wędliny, sery itp. Należy jednak zaznaczyć, że polistyren nie jest odporny na działania mechaniczne, szybko się zgniata, łamie i zużywa. Idealnie jednak pełni rolę opakowań jednorazowych. Recykling polistyrenu jest możliwy, ale wymaga odpowiednich instalacji i procesów przetwarzania. Zrecyklingowane polistyrenowe produkty mogą być wykorzystywane do produkcji nowych wyrobów, co pomaga w ograniczeniu odpadów i ochronie środowiska.

OTHER (7)

Oznaczenie OTHER (numer 7) jest stosowane w kontekście symbolu na opakowaniach do żywności w przypadku tworzyw sztucznych, które nie pasują do konkretnych kategorii oznaczeń od 1 do 6. Symbol ten oznacza, że opakowanie jest wykonane z tworzywa sztucznego, które nie jest jednoznacznie zidentyfikowane do żadnej ze wspomnianych grup. Tworzywa oznaczone jako OTHER mogą być wykonane z różnych materiałów i mieć różne właściwości w zależności od rodzaju tworzywa sztucznego użytego do ich produkcji. Nie mają jednolitych charakterystyk, bywa więc, że sprawia to pewne trudności w określeniu ich właściwości i odpowiedniego sposobu postępowania z nimi po ich użyciu.

Segregacja plastiku

Na koniec warto pamiętać, że segregacja śmieci na frakcje, w tym na odpady plastikowe i z tworzyw sztucznych jest nieodłącznym elementem prawidłowej gospodarki odpadami. W przypadku śmieci komunalnych, żółty pojemnik na odpady plastikowe jest niezbędny w każdej śmietnikowej altance. W przypadku prowadzenia remontu, obecnie nie ma obowiązku, aby kontener na odpady z remontu dedykowany był specjalnie odpadom z plastiku, ale ustawodawcy prowadzą rozmowy i rozważają wprowadzenie obowiązkowej segregacji śmieci budowlano-remontowych. Jeśli tak się stanie, wywóz śmieci z remontu będzie musiał być poprzedzony wstępną segregacją przez wytwórcę odpadów, czyli np. ekipę remontową.