Czym są bioodpady i jak je poprawnie segregować?

3 lis 2023

Bioodpady są jedna z frakcji odpadów komunalnych. Chociaż powstają w niemal każdym gospodarstwie domowym, wciąż nierzadko zdają się być wielkim znakiem zapytania pod względem tego, w jaki sposób należy nimi poprawnie gospodarować. Czasami nawet sam skład frakcji śmieci, na którą składają się bioodpady, bywa rozumiany w sposób błędny. Pora więc dokładnie przyjrzeć się bioodpadom i wyjaśnić, czym są, jak należy je segregować i jakie są formy późniejszej utylizacji. 

Bioodpady, czyli co?

Czym są odpady bio? Kiedy mowa o bioodpadach, na myśli mamy śmieci biodegradowalne. Przedrostek „bio” odnosi się do cechy, jaką jest organiczność odpadów, uleganie procesom naturalnego rozkładu. To, że śmieci są biodegradowalne, oznacza, że są ulegające biodegradacji, rozkładowi biologicznemu. Pomagają w tym bakterie, grzyby, glony i inne żywe mikroorganizmy. Wchodzące w proces rozkładu związki organiczne ulegają rozkładowi tlenowemu bądź beztlenowemu. Kompostowanie jest przykładem procesu tlenowego. Rozkład biologiczny dzięki mikroorganizmom następuje wówczas w kontrolowanych warunkach w obecności tlenu. Rozkład przez bakterie beztlenowe zaś może prowadzić do tzw. mineralizacji odpadów, a to z kolei pozwala na uzyskanie biogazu.

Choć odpady bio z definicji dotyczą śmieci zarówno pochodzenia roślinnego jak i zwierzęcego, w ujęciu segregacji odpadów komunalnych do frakcji odpadów bio zaliczają się w praktyce tylko śmieci pochodzenia roślinnego. Wyjątek stanowią skorupki jaj, które mogą być umieszczane w brązowym kuble na bioodpady. 

Roślinne bioodpady

Do pojemników na odpady bio wrzucać można takie odpady z gospodarstw domowych, jak:

• Owoce i warzywa, np. zgniłe ich części i wszelkie pozostałości owocowo-warzywne — obierki, ogryzki, łupiny.
  
• Warzywne i owocowe przetwory, np. przeterminowana zawartość słoika z dżemem.
  
• Przetwory zbożowe, jak czerstwy chleb, ale też kasza, ryż.
  
• Wyroby ciastkarskie.
  
• Pestki, nasiona.
  
• Fusy po kawie i herbacie.
  
• Zwiędłe elementy roślin, jak np. zeschnięte liście, połamane łodygi, zwiędłe kwiaty.
  
• Grzyby i resztki powstałe po ich obraniu.
  
• Drobne gałęzie z krzewów czy drzew w ogrodzie.
  
• Kora drzew.
  
• Skorupki jaj (jako wyjątek).
  

Odpady kuchenne pochodzenia roślinnego (jak resztki jedzenia) i zwiędłe elementy roślin doniczkowych to więc najczęstsze śmieci bio, które powstają w naszych mieszkaniach i domach. W przypadku posesji z ogrodem mogą pojawić się też odpady zielone w postaci gałęzi krzewów i drzew, kory i innych. 

Niedozwolone śmieci w kuble na bioodpady

Do kubłów na bioodpady nie wolno umieszczać odpadków odzwierzęcych. Niedozwolone śmieci w kuble na bioodpady to więc na przykład:

• Kuchenne resztki mięsne oraz kości
  
• Podroby
  
• Ości z ryb
  
• Kapsułki po kawie i herbacie
  
• Opakowania po żywności
  
• Olej jadalny
  
• Odchody zwierząt i ludzi
  
• Martwe zwierzęta, w tym również same kości zwierząt
  
• Ziemia i kamienie
  

Miejscem umieszczania tego rodzaju odpadów jest pojemnik na śmieci zmieszane lub — w przypadku opakowań — pojemnik na odpady danej frakcji, np. opakowanie szklane. Martwe zwierzęta to odpady niebezpieczne i powinny zostać zutylizowane przez firmę prowadzącą działalność polegającą na utylizacji zwierzęcych zwłok lub z lekarza weterynarii.

Pułapki segregacji bioodpadów

Segregacja bioodpadów może być czasami wyzwaniem ze względu na różnorodność odpadów biologicznych i zmienne przepisy. Warto zwrócić uwagę, czy na pewno prawidłowo identyfikujemy bioodpady. Jakie pułapki mogą na nas czyhać?

• Wyrzucając resztki sałatki warzywnej, warto sprawdzić, czy nie zawiera ona w sobie oleju jadalnego. Jeśli tak jest, odpadki powinny trafić do odpadów zmieszanych.
  

• Żwirek z kuwet dla zwierząt często określany jest jako biodegradowalny. Oznacza to jednak zwykle, że jest drewniany bądź kukurydziany. Zużyty żwirek jednak wciąż zawiera w sobie odchody odzwierzęce, dlatego musi trafić do śmieci zmieszanych.
  
• Wprowadzanie nieodpowiednich materiałów do pojemników na bioodpady, takich jak plastik, metal czy szkło, może zanieczyścić całą partię bioodpadów. Nigdy nie umieszczajmy resztek kuchennych w opakowaniach, zawsze luzem. Oznacza to, że nie można wyrzucić do bioodpadów całego słoika z konfiturą, foliowej paczki makaronu czy papierowej torebki mąki. Wyrzucamy tylko zawartość!
  

Gdzie wyrzucać bioodpady?

Odpady bio w domu należy umieszczać w osobnym kuble przeznaczonym właśnie na ten rodzaj śmieci. Na śmietnikach osiedlowych znajdują się zaś specjalne brązowe kubły, dodatkowo oznakowane są podpisem BIO. To właśnie tam można umieszczać śmieci tej frakcji, tak jak do kubłów odpowiednich frakcji wrzucamy śmieci papierowe, opakowania szklane czy odpady zmieszane. Pojemnik na śmieci bio różni się między innymi tym od innych rodzajów kubłów, że wyposażony jest zwykle w tacę ociekową oraz otwory wentylacyjne. Jeśli z mieszkania do altanki śmietnikowej przenosimy bioodpady w worku z tworzywa sztucznego, ważne jest, aby do pojemnika przesypać tylko i wyłącznie samą jego zawartość. Worek wykorzystać można ponownie lub — jeśli się do tego nie nadaje — wyrzucić do pojemnika na odpady sztuczne. W przypadku domów jednorodzinnych istnieje obowiązek wyposażenia nieruchomości w brązowy pojemnik na bioodpady. Kiedy zbliża się termin wywozu śmieci, należy wystawić go do opróżnienia, co realizowane jest w ramach opłaty za wywóz śmieci komunalnych.

Wywóz odpadów zielonych z posesji

Porządki sezonowe w ogrodzie generują niejednokrotnie bardzo wiele odpadów zielonych. Jeśli ich ilość jest znaczna, rozsądniejszym wyborem aniżeli upychanie odpadów do kubła na śmieci bio będzie skorzystanie z odpłatnych usług firm takich jak nasz Gruzownik. Pojemnik na bioodpady komunalne zwykle jest niewielki i nie mieści w sobie wszystkich odpadów naraz. Wywóz odpadów z ramienia gminy odbywa się ponadto tylko w określonych terminach. Zamiast rozkładać kwestię prac ogrodowych w czasie, można wykonać prace porządkowe w ogrodzie i nie martwić się odpadami dzięki temu, że firma taka jak nasza podstawi duży pojemnik pod wskazany adres i będzie można z niego korzystać przez dłuższy czas. Zapełniony kontener na odpady zielone odbieramy wraz z zawartością. Oferujemy też odpowiedni pojemnik na ziemię, jeżeli oprócz przycinania kwiatów, krzewów i drzew planowane jest też przekopanie ogródka. W przeciwieństwie do wywozu odpadów w ramach opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, odbiór odpadów konsultowany jest z osobą wynajmującą pojemnik, czyli dokonywany w najbardziej dogodnym dla niej czasie, tak, aby miała czas spokojnie przeprowadzić niezbędne prace w ogrodzie.

Właściwa segregacja odpadów jest kluczowa nie tylko dla ochrony środowiska, ale także dla zwiększenia efektywności procesu recyklingu. Odpady biodegradowalne, takie jak resztki jedzenia, rośliny czy inne odpadki organiczne, mają ogromny potencjał do przekształcenia się w cenne komposty, które mogą służyć jako nawóz do upraw rolniczych i ogrodowych. Mogą też tworzyć biomasę do produkcji energii. Jednakże, aby osiągnąć te korzyści, konieczna jest nasza aktywna rola. Dlatego zachęcamy do podejmowania działań już teraz. Pamiętajmy o prawidłowej segregacji odpadów BIO, stosujmy się do miejscowych przepisów i przekształćmy naszą codzienną troskę o środowisko w czynną praktykę. Każdy gest, każda poprawnie segregowana skórka banana czy kępka trawy to krok w stronę czystszej planety i zdrowszej przyszłości dla nas wszystkich. Nie zapominajmy, że dbając o nasze otoczenie, dbamy także o siebie i przyszłe pokolenia. Segregujmy więc świadomie i z pasją, tworząc wspólnie lepszy, bardziej zrównoważony świat.