Rozbiórka budynku — jak ją zorganizować?

4 paź 2022

Rozbieranie budynku to przedsięwzięcie, które wymaga odpowiedniego przygotowania. W zależności od tego, z jakim budynkiem mamy do czynienia, przygotowania te mogą wyglądać nieco inaczej. Rozbiórka wakacyjnej altanki ogrodowej to znacznie mniejszy zakres prac niż rozbieranie starego, dwukondygnacyjnego domu. Co więc warto wiedzieć o tych przedsięwzięciach i jak dobrze je zorganizować?

Czym jest rozbiórka?

Rozbiórka budynku to nic innego jak likwidowanie danego obiektu budowlanego bądź jego części. Likwidacja ta polega na demontowaniu poszczególnych elementów. Demontaż obejmować może całość obiektu, przez co całkowicie zniknie on z powierzchni ziemi. Może dotyczyć również np. tylko garażu, jedynie tarasu itd. Prawo budowlane nie definiuje wprost rozbiórki, a raczej określa ją jako jeden z rodzajów robót budowlanych.

Czasami spotkać można się z wymiennym używaniem określenia „wyburzanie” jako tożsamego z rozbiórką. Choć skutki wyburzenia są identyczne, jakie daje prowadzenie robót rozbiórkowych, to doświadczeni budowlańcy widzą tutaj pewne różnice. Na czym one polegają? W przypadku rozbierania budynku część elementów konstrukcyjnych pozostawiona jest na placu budowy celem ich ponownego wykorzystania. W tym rozumieniu rozbiórki, demontaż części bądź całości budynku niesie za sobą wykorzystanie pozyskanych w tym procesie materiałów budowlanych do budowy innego budynku — choć niekoniecznie na tym samym terenie. Wyburzenie zaś rozumiane jest jako całkowita destrukcja danego obiektu budowlanego. Poszczególne elementy zwykle nie nadają się do ponownego użycia, ponieważ do wyburzania nierzadko stosuje się metody bardzo inwazyjne — koparki, kule wyburzeniowe, młoty pneumatyczne, walce, a w skrajnych przypadkach stosuje się kontrolowane wybuchy, dzięki zastosowaniu specjalnych materiałów wybuchowych. Wyburzeniu ulega zatem najczęściej obiekt budowlany w całości. Rozbiórki domu zaś można dokonać w części.

Czy potrzebne jest pozwolenie?

Zgodnie z prawem budowlanym, rozbiórka jest częścią robót budowlanych, a te z kolei nie obejdą się bez stosownego pozwolenia. Zasadniczo więc, na rozebranie budynku wymaga uzyskania pozwolenia. Wydawane jest na nasz wniosek do organu administracji architektoniczno-budowlanej. Roboty rozbiórkowe można rozpocząć jeszcze zanim nastąpi wydanie decyzji o pozwoleniu jedynie w sytuacji, kiedy brak podjęcia takich działań naraża na bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia. Jeśli więc np. dom grozi zawaleniem, rozpoczęcie rozbiórki przez uzyskaniem zgody nie spotka się z konsekwencjami karnymi, jednakże nadal nie zwalnia to z obowiązku uzyskania takiej decyzji.

Oprócz zgody właściciela rozbieranego obiektu elektroniczny lub w formie papierowej wniosek o pozwolenie na rozbiórkę powinien zawierać:

• Szkic usytuowania rozbieranego domu
• Opis zakresu prowadzenia rozbiórki i sposób jej przeprowadzenia — w opisach dobrze zawrzeć również kolejność wykonywania prac oraz planowany proces gospodarowania odpadami, wywóz gruzu itp.
• Projekt rozbiórki
• Pozostałe niezbędne opinie, uzgodnienia czy dokumenty, których załączenie wynika z przepisów odrębnych ustaw.

W niektórych przypadkach zamiast uzyskania pozwolenia na rozebranie budynku wystarczy jedynie zgłosić planowaną rozbiórkę. Zgłoszenie rozbiórki możliwe jest wtedy, kiedy do czynienia mamy z budynkiem o wysokości poniżej 8m, a jego odległość od granicy działki jest nie mniejsza niż połowa wysokości. Jeżeli więc chcemy rozebrać niewielki budynek o wysokości 3m, który położony jest w odległości przynajmniej 1,5 m od granicy działki, nie potrzebujemy pozwolenia. Pamiętać jednak trzeba, że organ administracji architektoniczno-budowlanej zawsze może nałożyć obowiązek uzyskania decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę w szczególnych przypadkach. Zdarza się jednak to bardzo rzadko i dotyczy sytuacji, kiedy np. rozbiórka może wpłynąć na pogorszenie stanu środowiska czy wymaga zachowania specjalnych warunków.

Nie trzeba zaś w ogóle zgłaszać ani uzyskiwać pozwoleń na rozebranie obiektów i urządzeń budowlanych, na których powstanie pozwolenie na budowę nie było wymagane.

Jak zabrać się za prace rozbiórkowe?

Jeśli ewentualne formalności za sami, pora zabrać się za prace budowlane. Jeżeli do rozebrania mamy np. niewielki budynek gospodarczy czy drewnianą altanę, to jeśli tylko czujemy się na siłach, rozbiórki możemy dokonać samodzielnie. Zawsze zaczynajmy od najwyższych elementów, a wraz z przebiegiem prac przechodźmy coraz niżej.

Zacząć powinniśmy od zerwania dachu. W przypadku pokrycia z papy potrzebny będzie młotek ciesielski do pozbywania się gwoździ i innych elementów złączeniowych. Blaszany dach wymaga zaś nożyc do cięcia metalu. Z kolei, jeśli budynek ma stropodachy, prace wymagają szczególnej ostrożności, bowiem naruszenie stropodachów może wiązać się z jednoczesnym naruszeniem np. ściany nośnej.

Pamiętajmy też, że pokrycie dachowe z eternitu wyklucza samodzielną rozbiórkę! Ze względu na szkodliwość tego materiału dla zdrowia, zarówno jego ściąganie, jak i późniejsza utylizacja, obarczone są surowymi wymogami — tylko przygotowani, certyfikowani specjaliści, wyposażeni w odzież ochronną i inne zabezpieczenia mogą usuwać elementy z eternitu. Wyszkolona ekipa powinna nam pozostawić potwierdzenie wykonania usługi zgodnie z prawem.

W przypadku zaś zatrudniania ekipy rozbiórkowej cała odpowiedzialność za wykonanie robót ciąży na kierowniku rozbiórki. Ekipa będzie też niezbędna, jeśli kubatura budynku wyklucza rozebranie go bez użycia sprzętu ciężkiego. Oferty różnych firm na terenie całego kraju z powodzeniem znaleźć można w sieci. Wybierając firmę rozbiórkową, sporządźmy pisemną umowę, która reguluje zakres prac i uściśla wynagrodzenie za nie, w ten sposób zmniejszamy ryzyko przykrych niespodzianek czy konfliktów. Możemy również zapoznać się z opiniami na temat danej firmy i zobaczyć, jakie doświadczenia z daną ekipą mieli inni ich klienci. Warto także popytać wśród znajomych — sprawdzone firmy z polecenia bliskich znajomych często okazują się strzałem w dziesiątkę.

Postępowanie z gruzem podczas rozbiórki

Każda rozbiórka, niezależnie od tego, czy chcemy wykorzystać rozebrane elementy podczas innych prac, czy też doszczętnie wyburzamy budynek, generuje ogromne ilości gruzu. Największy zbiór odpadów to oczywiście cegły, betonowe bloczki czy pustaki, czyli najczęstsze podstawowe materiały, z których zbudowane są nasze domy. W dalszej kolejności: elementy zbrojeń, izolacje termiczne (np. styropian, wata szklana), rynny, balustrady. Nie bez znaczenia jest też wykończenie wnętrz. Płytki, kafelki, boazeria, panele, stare dywany, wykładziny — wszystko to wymaga odpowiedniej utylizacji. Kiedy wyburzamy dom, wszystko, co znajdzie się w kontenerze trafi później miejsca zrzutu, gdzie zostanie poddane recyklingowi w jak największym stopniu. Odłamki materiałów budowlanych zostaną więc oczyszczone, rozkruszone i przerobione np. na kruszywo. Tego rodzaju kruszywo może być następnie wykorzystane do budowy dróg, wysypania fundamentów czy pod budowę nasypów kolejowych. Ważną informacją jest fakt, że nawet jeśli za wyburzanie zabieramy się samodzielnie, to wynajmując kontener, nie musimy martwić się o samodzielne dostarczenie jego zawartości do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych. W ramach usługi Gruzownik odbieramy zapełniony kontener wraz z całą zawartością i dba o wywóz śmieci, dlatego pod względem logistyki stanowi ogromne ułatwienie.

Rozbierając lub wyburzając budynek, zwróćmy w pierwszej kolejności uwagę na fakt, czy przedsięwzięcie to wymaga zgłoszenia do odpowiedniego organu — zwykle jest to starosta lub prezydenta miasta na prawach powiatu. Jeśli rozbierana jest np. altanka, która nie wymagała pozwolenia na budowę, to również pozwolenia ani zgłoszenia nie będzie wymagać jej rozebranie czy wyburzenie. Przedsięwzięcie można przeprowadzić samodzielnie, wówczas zaczynamy od najwyższych elementów konstrukcji budynku, schodząc z pracami coraz niżej. Pamiętajmy o prawidłowej utylizacji gruzu, którego z pewnością będzie podczas wyburzania co niemiara.